Słowniczek
Udostępnij
Skopiowano
Władza wykonawcza
(egzekutywa) – jedna z centralnych władz państwa, której zadaniem jest wykonywanie ustaw i bieżące zarządzanie sprawami państwowymi. W Europie władza wykonawcza należy najczęściej zarówno do prezydenta, jak i do rządu. Możliwe jest także inne rozwiązanie: w Stanach Zjednoczonych głowa państwa jest zarazem szefem rządu.
Udostępnij
Skopiowano
Wojewoda
urzędnik będący przedstawicielem rządu w województwie i terenowym organem administracji rządowej. Do jego zadań należą: wykonywanie polityki rządu, koordynacja działań różnych agend administracji rządowej i niezespolonych (specjalnych), wydawanie przepisów prawa lokalnego oraz nadzór nad organami samorządu terytorialnego. Wojewodów powołuje premier – ustępują oni ze stanowisk w momencie zmiany rządu.
Udostępnij
Skopiowano
Województwo
największa jednostka podziału terytorialnego kraju; również wspólnota samorządowa. Organami władzy samorządu wojewódzkiego są: sejmik wojewódzki (organ stanowiąco-kontrolny) i powoływany przezeń zarząd województwa (organ wykonawczy), na czele którego stoi marszałek województwa. Agendami administracji rządowej w województwie kieruje wojewoda.
Udostępnij
Skopiowano
Wolności i Prawa
o wolności mówimy wtedy, gdy władze mają obowiązek nie ingerować w jakąś sferę życia jednostki, o prawie – kiedy ich powinnością jest podjęcie jakichś pozytywnych działań na rzecz jednostki.
Udostępnij
Skopiowano
Wotum nieufności
wycofanie przez Sejm poparcia dla rządu, skutkujące jego dymisją. W Polsce obowiązuje konstruktywne wotum nieufności – odwołanie rządu musi być powiązane ze wskazaniem nowego premiera.
Udostępnij
Skopiowano
Wspólnota
grupa społeczna, której członków łączą silne i trwałe więzi emocjonalne. Podstawą więzi wspólnotowej są najczęściej wspólna historia, tradycje, obyczaje bądź wartości. Z przynależnością do wspólnoty wiąże się zwykle poczucie odpowiedzialności za nią i obowiązek pomagania jej członkom.
Udostępnij
Skopiowano
Wybory
metoda wyłaniania przedstawicieli narodu lub osób, które mają pełnić ważne funkcje publiczne (np. prezydenta, burmistrza). Szczególny charakter mają wybory powszechne, w których mogą wziąć udział wszyscy obywatele. W państwie demokratycznym mówi się czasem o wyborach pięcioprzymiotnikowych, gdyż są one powszechne, równe, bezpośrednie i proporcjonalne oraz odbywają się w głosowaniu tajnym.
Udostępnij
Skopiowano
Wzrost gospodarczy
zwiększanie się produkcji w danym kraju; stopa wzrostu gospodarczego to wyrażony w procentach przyrost PKB (lub PNB) w ciągu roku (lub miesiąca), uważany za dobry wskaźnik stanu i rozwoju gospodarki.
Udostępnij
Skopiowano
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)
państwowa instytucja publiczno- prawna realizująca zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Jest jednostką sektora finansów publicznych.
Udostępnij
Skopiowano