W wyniku odwilży politycznej 1956 r. w PRL odstąpiono od modelu państwa totalitarnego. Postępowanie władzy w stosunku do Kościoła katolickiego zmieniło się w tym sensie, że wraz z nastaniem rządów Władysława Gomułki odeszły w przeszłość praktyki epoki stalinowskiej (aresztowania i uwięzienia duchownych). Jednak konflikty pomiędzy obydwoma podmiotami wciąż były na porządku dziennym. Władza komunistyczna nie była zainteresowana odbudową wpływów Kościoła wśród polskiego społeczeństwa. Dążyła do ograniczania jego działalności i posługiwała się w tym celu policją polityczną. Przez następne lata trwała ostra rywalizacja między władzą komunistyczną a Kościołem katolickim o rząd dusz.

Tekst "Stosunki kościół-państwo w PRL" Stefana Kisielewskiego.