2. Świat i Polska w latach 1945–1956
Udostępnij
Skopiowano
2.1 charakteryzuje konsekwencje polityczne, społeczne, ekonomiczne i kulturowe II wojny światowej dla świata
- Historia gospodarcza po II wojnie światowej
- Konferencja jałtańska, zwana również konferencją krymską 4–11 lutego 1945 r.
- Skutki wojny
- Skutki II wojny światowej
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.2 charakteryzuje – z wykorzystaniem swojej wiedzy o relacjach i związkach państw – cele i zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych, opisuje jej strukturę (główne organy i wybrane organizacje wyspecjalizowane), przedstawia mocne i słabe strony jej funkcjonowania
- Bezradna czy nie? Rada bezpieczeństwa ONZ wobec wyzwań współczesności
- ONZ i jego rola w tworzeniu i realizacji zasad zrównoważonego rozwoju
- ONZ – cele, metody działania, organy – WOS w Pigułce #2
- ONZ po zimnej wojnie
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.3 charakteryzuje odmienności ustrojów państw zachodnich i państw bloku sowieckiego – z wykorzystaniem swojej wiedzy o różnicach między demokracją i totalitaryzmem
- Podzieleni – Niemcy po dwóch stronach muru
- Scenariusz zajęć „Totalitaryzmy i demokratyzacja”
- Historia gospodarcza po II wojnie światowej
- Totalitaryzm, kolektyw idealny
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.4 wyjaśnia genezę i znaczenie pojęcia zimnej wojny oraz żelaznej kurtyny
- Zimna wojna
- The history of the Cuban Missile Crisis – Matthew A. Jordan
- Scenariusz zajęć „Zimna wojna”
- Zimna Wojna – oś czasu
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.5 wyjaśnia znaczenie powstania NATO i Układu Warszawskiego
- Po co nam NATO?
- 14 maja: Powstanie Układu Warszawskiego
- Historia NATO. Od zimnej wojny po terroryzm
- I kryzys berliński (1948–1949) i powstanie NATO
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.6 na przykładzie państw zachodnich charakteryzuje różnice programowe rządów socjaldemokratycznych, chadeckich, konserwatywnych i liberalnych w dziedzinie polityki społecznej, gospodarczej i wartości
- Fala populizmu czy już tsunami?
- Doktryny polityczne – WOS w Pigułce #8
- Współczesne idee polityczne
- Od liberalizmu do totalitaryzmu – idee polityczne
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.7 wyjaśnia, jakie znaczenie miał plan Marshalla oraz czym był „cud gospodarczy” w RFN
- Plan Marshalla
- Komuniści odrzucają plan Marshalla
- Henderson: Niemiecki cud gospodarczy
- Historia gospodarcza po II wojnie światowej
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.8 stosuje swoją wiedzę o związkach państw i pokrewieństwie narodów do charakterystyki początków integracji europejskiej na polu gospodarczym i politycznym (do 1957 roku) ze wskazaniem jej głównych powodów ideowych (chrześcijański światopogląd „Ojców Założycieli”), kulturowych (bliskość narodów europejskich) oraz politycznych (obawa przed ekspansją sowiecką, przygotowanie się na odbiór amerykańskiej pomocy w ramach tzw. planu Marshalla, rozwiązanie „problemu niemieckiego” przez integrację gospodarki RFN z innymi gospodarkami zachodnimi)
- Chrześcijańskie korzenie Unii Europejskiej. Co to jest katolicki uniwersalizm?
- Victoria Martín de la Torre: Ojców założycieli UE było pięciu: Schuman, Monnet, Adenauer, de Gasperi i Paul-Henri Spaak
- Unia Europejska
- Powojenna integracja europejska
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.9 wykorzystuje swoją wiedzę o doktrynie praw człowieka do scharakteryzowania praw i wolności podanych w Powszechnej deklaracji praw człowieka ONZ z 1948 roku i Europejskiej konwencji praw człowieka Rady Europy z 1950 roku oraz ograniczeń w ich wykonywaniu i związanych z nimi obowiązków
- Europejska Konwencja Praw Człowieka
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
- Międzynarodowy system ochrony praw człowieka – WOS w Pigułce #16
- Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.10 charakteryzuje znaczenie przejęcia władzy w Chinach przez komunistów w 1949 roku oraz system rządów Mao Zedonga (największe ludobójstwo po 1945 roku w czasie Wielkiego Skoku, prześladowanie religii)
- Chiny cz. 2 – Rządy Mao
- Ciekawe Historie – uzupełnienie do odcinka Chiny cz. 2 – Rządy Mao
- Maoizm
- Mao Zedong
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.11 wyjaśnia znaczenie powstania państwa Izrael dla sytuacji na Bliskim Wschodzie i dla polityki międzynarodowej; przedstawia podstawowe zasady syjonizmu
- Betlejem – nieoczywistość miasta narodzenia
- Izrael – państwo projekt czy państwo narodowe. Rozmowa z Konstantym Gebertem
- Bliski Wschód po II wojnie
- Kwadratura koła, czyli spór arabsko-izraelski o rządy nad Palestyną w latach 1945–1949
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.12 charakteryzuje genezę i zasady islamizmu
- ISLAM CZY ISLAMIZM, CZYLI O TYM, JAK UNIKNĄĆ POZORNYCH SYNONIMÓW I STEREOTYPÓW
- Islamizm – dr Patrycja Sasnal, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych
- Islamizm
- Islam i dżihad – czy są nierozłączne? O początkach działania Mahometa
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.13 charakteryzuje skutki II wojny światowej dla Polski w wymiarze politycznym, społecznym, ekonomicznym i kulturowym
- Między wschodem a zachodem – polskie cele wojenne 1939 a sytuacja Polski od 1945 r.
- Wyzwania Polski na drodze do odbudowy po II wojnie światowej
- PKWN- samozwańczy, marionetkowy, tymczasowy
- Strach jako zjawisko społeczne po 1945 roku
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.14 przedstawia – z wykorzystaniem swojej wiedzy o państwie i jego atrybutach – problem niepodległości Polski oraz sytuację polskiej państwowości i polityki w kraju i na emigracji po 1945 roku
- Polskie Stronnictwo Ludowe Stanisława Mikołajczyka. Rozmowa z prof. Andrzejem Paczkowskim
- PKWN- samozwańczy, marionetkowy, tymczasowy
- Ostatni rozkaz dzienny dowódcy Armii Krajowej (1945)
- System partyjny partii hegemonicznej w państwie niedemokratycznym
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.15 wyjaśnia pojęcie okupacji przez przedstawiciela na przykładzie modelu kontroli Polski Ludowej przez Związek Sowiecki
- Między wschodem a zachodem – polskie cele wojenne 1939 a sytuacja Polski od 1945 r.
- PKWN- samozwańczy, marionetkowy, tymczasowy
- Niedemokratyczny charakter polskich rozwiązań polityczno-ustrojowych z okresu Polski Ludowe
- Homo sovieticus dawniej i dziś
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.16 charakteryzuje najważniejsze mechanizmy sowietyzacji Polski w latach 1945–1956 (terror, propaganda, gospodarka planowa, rządy monopartyjne, przynależność do partii komunistycznej jako główna ścieżka kariery zawodowej i dobrobytu materialnego)
- Stalinizm w Polsce
- Jak komuniści doszli do władzy?
- Bez wyboru. Głosowania w PRL | Dudek o Historii
- Referendum ludowe 1946 r. i wybory parlamentarne
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.17 przedstawia powojenną odbudowę kraju, zagospodarowanie i integrację Ziem Zachodnich i Północnych, procesy industrializacji, charakteryzuje zmiany polskiej wsi w wyniku reformy rolnej i kwestię jej kolektywizacji na wzór sowiecki
- Integracja i przebudowa – integrację Ziem Zachodnich i Północnych industrializacja, kolektywizacja i reforma rolna
- Blaski i cienie powojennej odbudowy
- Repatrianci na Ziemiach Odzyskanych – przymusowe przesiedlania
- Powojenne Nadodrze, czyli Polski Dziki Zachód
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.18 charakteryzuje rozmaite reakcje społeczeństwa polskiego na rządy komunistów w Polsce, w tym główne formy sprzeciwu i oporu wobec komunizmu (do 1956 roku), w formie walki zbrojnej, opozycji politycznej, pracy kulturowej, zaangażowania na bezspornych polach pracy dla kraju oraz oporu wobec państwowej ateizacji
- Józef Kuraś „Ogień” – bohater czy watażka? Rozmowa z prof. Rafałem Wnukiem
- Bić się czy nie bić. Zrzeszenie “Wolność i Niezawisłość”. Rozmowa z dr Sławomirem Poleszakiem
- Polskie Stronnictwo Ludowe Stanisława Mikołajczyka. Rozmowa z prof. Andrzejem Paczkowskim
- Postawy społeczeństwa po 1945 r. – prof. Andrzej Friszke, Polska Akademia Nauk
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.19 w kontekstach powstańczej walki „żołnierzy niezłomnych” (rtm. Witold Pilecki, płk Łukasz Ciepliński, Danuta Siedzikówna ps. „Inka”) oraz postawy prymasa Stefana Wyszyńskiego (jego „non possumus” i internowanie w latach 1953–1956) wymienia przykłady wierności zasadom i męstwa różnych postaci wobec prześladowców
- Józef Kuraś „Ogień” – bohater czy watażka? Rozmowa z prof. Rafałem Wnukiem
- Partyzanci czy kolaboranci? Brygada Świętokrzyska NSZ ZJ. Rozmowa z prof. Rafałem Wnukiem
- Święci, wyklęci, przeklęci – ludzie podziemia
- „Żołnierze wyklęci” – polityka i historia
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.20 charakteryzuje zmiany zachodzące w okresie powojennym w strukturze społeczeństwa polskiego i składzie narodowościowym państwa
- Społeczeństwo w powojennej Polsce – dr hab. Marta Bucholc, Uniwersytet Warszawski
- Spotkania z Klio: z prof. Grzegorzem Motyką rozmawia prof. Rafał Wnuk
- Akcja „Wisła”. Rozmowa z dr. Mariuszem Zajączkowskim
- Jeden naród, jeden kraj – zmiany narodowościowe w Polsce powojennej
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
2.21 charakteryzuje konstytucję PRL z 1952 roku, jej określenie suwerena („lud pracujący”), a także jej charakter propagandowy i fasadowość w stosunku do realnych rządów PZPR
- Poprawki nanosił Stalin, ostateczną wersję opracował Bierut
- Ustrój Polski Ludowej
- „Wielka Karta Osiągnięć Narodu”? Konstytucja PRL z 22 lipca 1952 r.
- Polska w czasach stalinizmu. Państwo terroru i propagandy
Więcej
Zobacz wszystkie materiały