Nauczyciele piszą do swoich uczniów w związku ze sporem o ustawę o IPN

Myśląc o terroryzmie, widzimy kolesi przebranych za Ninja, którzy odcinają głowy na pustyni lub strzelają, krzycząc "Allahu akbar". Jednak terroryzm nie jest wcale nowym zjawiskiem i odpowiada logikom bardziej złożonym, niż przypuszczamy. W dzisiejszym programie mamy dla Was „bombowy” odcinek, w którym wyjaśnimy czym jest terroryzm i jak z nim walczyć.

To, że życie na Ziemi jest zagrożone to fakt. Ale co to dokładnie znaczy? Co konkretnie nam zagraża?  Czego nie robić, a jakie działania podejmować, jeśli chcemy uratować planetę? Czym - tak właściwie - jest zmiana klimatu?  

Idee tworzenia wspólnot i związków narodów mają długie tradycje. Wkład w ich rozwój wnieśli również Polacy. Koncepcje dotyczące tworzenia federacji państw głosili i rozwijali, poczynając już od XVIII w. chociażby król Polski Stanisław Leszczyński czy książę Adam Jerzy Czartoryski w XIX w. Z postaci dwudziestowiecznych warto pamiętać o koncepcjach federalistycznych Józefa Piłsudskiego.

Serwis Polskiego Radia na temat KOR: archiwalne nagrania, dokumenty, sylwetki zaangażowanych osób.

To było dokładnie czterdzieści trzy lata temu, kiedy kilkanaście osób - w tym Jacek Kuroń, Jan Józef Lipski, Antoni Pajdak, Antoni Macierewicz czy Stanisław Barańczak - popisało Apel do społeczeństwa i władz PRL-u. To symboliczny początek KOR-u.

Krystalizowanie się środowisk opozycyjnych przypadło na połowę lat siedemdziesiątych. Ważnym elementem tego procesu były protesty przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. Ekipa Edwarda Gierka zamierzała wprowadzić do konstytucji zapis o kierowniczej roli PZPR, przyjaźni z ZSRR, a także uzależnić prawa obywateli od wypełniania przez nich obowiązków wobec ojczyzny. Te działania wywołały głosy sprzeciwu środowisk niezależnych i opozycyjnych, z których najbardziej znany był List 59. Mimo to Sejm PRL 10 lutego 1976 r. uchwalił nowelizację konstytucji.

Komitet Obrony Robotników zapoczątkował oficjalną działalność jesienią 1976 r. Docierał z pomocą finansową, medyczną i prawną do represjonowanych przez władze PRL robotników z Ursusa, Radomia i Płocka. Gromadził również informacje na ten temat. Ludzie, którzy go stworzyli, należeli do różnych pokoleń i środowisk. Niektórzy, jak Antoni Pajdak czy Aniela Steinsbergowa, uczestniczyli w życiu politycznym II RP. Młodsze pokolenie, w tym Adam Michnik i Jacek Kuroń, angażowało się w wystąpienia z marca 1968 r. Obok socjalistów, piłsudczyków, byłych żołnierzy Armii Krajowej, a nawet dawnych komunistów w KOR zaangażowali się księża katoliccy (ks. Jan Zieja).

W wyniku odwilży politycznej 1956 r. w PRL odstąpiono od modelu państwa totalitarnego. Postępowanie władzy w stosunku do Kościoła katolickiego zmieniło się w tym sensie, że wraz z nastaniem rządów Władysława Gomułki odeszły w przeszłość praktyki epoki stalinowskiej (aresztowania i uwięzienia duchownych). Jednak konflikty pomiędzy obydwoma podmiotami wciąż były na porządku dziennym. Władza komunistyczna nie była zainteresowana odbudową wpływów Kościoła wśród polskiego społeczeństwa. Dążyła do ograniczania jego działalności i posługiwała się w tym celu policją polityczną. Przez następne lata trwała ostra rywalizacja między władzą komunistyczną a Kościołem katolickim o rząd dusz.

Powojenna Polska stała się krajem jednolitym wyznaniowo. Około 90 proc. społeczeństwa przyznawało się do religii rzymskokatolickiej, podczas gdy w II Rzeczypospolitej odsetek ten wynosił 65 proc. Pod tym względem nasz kraj wyróżniał się wśród państw bloku sowieckiego. Istota Kościoła katolickiego, jego nauka pozostawała w sprzeczności z ideologią komunistyczną, dlatego musiało dojść do konfrontacji. Była to tylko kwestia czasu.