Od starożytności do czasów współczesnych zmieniał się sposób rozumienia, czym jest państwo. Przekształceniom podlegały również poglądy na temat pochodzenia i zadań państwa. Różnorodnie rozumiano zakres jego działania, relacje między instytucjami państwowymi a społeczeństwem oraz kształt instytucji zajmujących się gospodarką, sądownictwem, stosunkami z innymi państwami, obronnością, kulturą, edukacją itd.

Nauczysz się: wymieniać najważniejsze akty prawne regulujące prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce; dyskutować na temat różnic między mniejszościami narodowymi i etnicznymi mieszkającymi w Polsce; definiować pojęcie tożsamości i określać co ją kształtuje; opisywać wartości płynące z różnorodności kulturowej ludności zamieszkującej Polskę.

Jak wynika z najczęściej przytaczanej definicji, państwo jest organizacją terytorialną i przymusową. Można by się jednak zastanowić, czy przymusowość instytucji państwa, realizowana zarówno jako przymus obywatelstwa, jak i przymus władzy państwowej, nie jest z punktu widzenia jednostki pozytywna. Państwo przez swoje instytucje spełnia nie tylko potrzebę przynależności, definiowaną już przez Arystotelesa, ale również potrzebę poczucia bezpieczeństwa.

Religie istniały w czasach prehistorycznych, starożytności, średniowieczu, czasach nowożytnych i istnieją dzisiaj. Przybierały i przybierają nie tylko formy duchowe, ale także rozmaite ramy organizacyjne. Te ostatnie są tematem tego e‑materiału.

Według Encyklopedii PWN, religia to termin pochodzący od łacińskiego słowa relegare, oznaczającego zdolność odczytywania tego, co jest związane z Bogiem. Jako etymologię pojęcia religii wskazuje się również łacińskie słowo religare, które oznacza związanie człowieka z Bogiem, a także reeligare, tłumaczone jako obierać sobie Boga za przedmiot czci.

Samorząd terytorialny tworzą z mocy prawa mieszkańcy wyodrębnionej jednostki administracyjnej, którzy bezpośrednio lub za pomocą wybranych przez siebie organów zarządzają sprawami społeczności oraz realizują inne zadania w zakresie administracji publicznej, przekazane przez ustawodawcę.

W tym materiale powtórzymy wiadomości z jednego z działów wiedzy o społeczeństwie. Powtórzenie opierać się będzie na zestawie ćwiczeń interaktywnych z zakresu samorządu terytorialnego oraz na pracy z tekstami źródłowymi i multimediami. W dalszej części znajdują się dokładniejsze informacje na temat tego, jak czytać polecenia oraz odpowiadać na pytania. Podpowiadamy, na co warto zwrócić uwagę.

Zgodnie z Konstytucją RP naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. W art. 62 ustawa zasadnicza z kolei stwierdza, że obywatel polski ma prawo do udziału w referendum. Oznacza to, że choć demokracja w Polsce ma charakter przedstawicielski, to prawo przewiduje stosowanie instrumentów bezpośrednich rządów obywateli. Należą do nich referenda. Mogą mieć one charakter ogólnokrajowy – dotyczą wówczas „spraw o szczególnym znaczeniu dla państwa”. Mogą być również organizowane lokalnie – w jednostkach samorządu terytorialnego.

Wydarzenia z 11 września 2001 r. oraz zamachy w Madrycie i w Londynie uzmysłowiły wszystkim, jak wielkim wyzwaniem dla państw, organizacji międzynarodowych i obywateli jest skuteczne przeciwstawienie się terroryzmowi. Jest on jednym z największych zagrożeń dla bezpieczeństwa, stabilności i demokracji we współczesnym świecie, a zapobieganie mu i zwalczanie go powinny stanowić priorytet międzynarodowej polityki na rzecz pokoju i bezpieczeństwa na świecie.

W 1953 r. zmarł Józef Stalin. To wydarzenie można uznać za początek procesu destalinizacji w Europie Środkowej i Wschodniej. Kolejne trzy lata to czas wewnętrznych rozgrywek w Związku Sowieckim, co w 1956 r. przełożyło się na objęcie funkcji I Sekretarza Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego przez Nikitę Chruszczowa. W lutym 1956 r. Chruszczow wygłosił na XX Zjeździe KC KPZS referat, w którym odcinał się od zbrodni stalinowskich, potępiał kult jednostki i ogłaszał nowe otwarcie w relacjach z państwami bloku wschodniego. Wydarzenia w Moskwie miały również wpływ na sytuację w Polsce. Śmierć Bolesława Bieruta i walki frakcyjne w partii, konieczność rewizji efektów planu sześcioletniego doprowadził do wystąpień robotniczych. Nowy przywódca partii był słaby i nie miał autorytetu w społeczeństwie. Polacy oczekiwali zmian i liberalizacji polityki. W tym materiale przedstawimy wydarzenia z października 1956 r. w Polsce.