System komunistyczny najwcześniej zaczął się rozpadać w Polsce i na Węgrzech. Procesy jego dekompozycji w obu krajach przebiegały w sposób pokojowy i bardzo szybko wymknęły się spod kontroli tamtejszych władz. W obu państwach miały nieco inną dynamikę. W przeciwieństwie do Polski węgierscy komuniści z własnej woli nawiązali rozmowy z opozycją, ale nie zakończyły się one porozumieniem. Doprowadziły jednak do rozpadu partii komunistycznej i ogłoszenia wiosną 1990 r. całkowicie wolnych wyborów. Powstał wówczas pierwszy demokratyczny rząd z Józsefem Antallem jako premierem. Podjął on rozmowy z ZSRR i w 1991 r. porozumiał się w sprawie opuszczenia Węgier przez wojska sowieckie, podczas gdy w Polsce nastąpiło to dopiero we wrześniu 1993 r. Mimo że w Polsce wybory odbyły się rok wcześniej, nie były one w pełni demokratyczne. Na te przyszło poczekać do 1991 r.

Po zapoznaniu się z materiałem: Wyjaśnisz, jaki wpływ na zmiany zachodzące w innych krajach Europy Środkowo‑Wschodniej miała działalność „Solidarności”. Wybierzesz wydarzenia, które twoim zdaniem miały decydujące znaczenie dla rozpoczęcia zmian zachodzących w Europie Środkowej i Wschodniej. Wskażesz, jak przebiegał proces zmian w wielu europejskich krajach komunistycznych.

Po zapoznaniu się z materiałem: Wyjaśnisz, co oznacza określenie Jesień Ludów. Ocenisz, jakie czynniki doprowadziły do upadku komunizmu w Europie Środkowo‑Wschodniej. Wskażesz przykłady różnych postaw władz komunistycznych względem społeczeństw domagających się przemian demokratycznych.

Latem i jesienią 1989 r. tysiące mieszkańców NRD zaczęło 'wybierać wolność'. Trabantami i wartburgami ruszali do Budapesztu, Pragi i Warszawy, by tam przez ogrodzenia przedostawać się na teren zachodnioniemieckich ambasad. Późnym latem na warszawskiej Saskiej Kępie, gdzie mieściła się ambasada RFN trabanta można było kupić całkiem niedrogo. - Uciekamy, bo chcemy lepszej przyszłości dla naszych dzieci. W naszym kraju tylko władza ma wszystko - mówili warszawiakom. W Polsce socjalizm się kończył: powstał już rząd Tadeusza Mazowieckiego, pojawiły się wolne media i zalążki wolnego rynku, natomiast w NRD komuna nie odpuszczała.