Rozpad systemu komunistycznego zapoczątkowany w 1989 r. doprowadził do radykalnej zmiany sytuacji międzynarodowej w Europie Środkowej. Priorytetem państw należących wcześniej do sowieckiej strefy wpływów było jak najszybsze uwolnienie się od politycznej zależności od słabnącego imperium. Milowymi krokami było rozwiązanie Układu Warszawskiego w 1991 r. oraz wyprowadzenie oddziałów Armii Sowieckiej – opuściły one Polskę w 1993 roku. Rozwiązanie Układu Warszawskiego oznaczało, że państwa, które do niego wcześniej należały, znalazły się w strefie ograniczonego bezpieczeństwa.