Współczesny świat charakteryzuje bardzo duża dynamika zmian. Możecie zauważyć, jak szybko zmienia się technologia i powstają kolejne narzędzia przekształcające nasze życie. Komunikujemy się zdalnie znacznie częściej niż ludzie żyjący jeszcze 20 lat temu. Przemieszczamy się i odwiedzamy odległe miejsca na Ziemi, podczas gdy jeszcze nasi dziadkowie, jako dzieci i ludzie młodzi, rzadko przekraczali granice państwa. Odwiedzamy różne kraje, poznajemy inne kultury. Nic nie stoi na przeszkodzie, by współczesny człowiek przyjaźnił się z kimś, kto mówi innym językiem, ma inny kolor skóry czy wyznaje odmienną religię. Jeżeli do jakiegoś zakamarka świata nie możemy dotrzeć osobiście, przenosi nas tam telewizja i internet. Pamiętacie, że człowiek żyje we wspólnotach. Organizacja współczesnego świata sprawia, że ilość i różnorodność wspólnot, w których żyjemy, jest bardzo duża. W tak złożonym świecie, poszanowanie przez ludzi wzajemnych potrzeb i praw wymaga sporo wysiłku.

Każdy człowiek zapytany o to, kim jest, udzieli innych odpowiedzi. Może być to podanie imienia, nazwiska, wykonywanego zawodu lub pochodzenia narodowościowego. W ten sposób możemy otrzymać wiele różnych i nie zawsze potrzebnych nam informacji. Jednak ze szczególną uwagą należy podchodzić do kwestii narodowości. Współcześnie identyfikowanie się ze swoim narodem stało się bardzo modne. Kibicujemy naszym sportowcom przyodziani w barwy narodowe, z flagami wyrysowanymi na twarzy. Z dumą prężymy się na baczność w czasie wykonywania hymnu i odczuwamy radość, gdy „nasi” wygrywają. Dlatego zastanówmy się, czym jest naród, co tworzy narodowość i jak ją należy utrwalać.

W zbiorach zadań i repetytoriach, a także w naszych e‑materiałach pojawiają się zadania wymagające przeanalizowania materiałów źródłowych. Są to zarówno teksty prawnicze, jak i publicystyczne, wykresy i tabele odnoszące się do badań opinii publicznej. Jaka metoda analizy będzie najskuteczniejsza?

Nie ma wątpliwości, że człowiek jest istotą społeczną i żyje w społeczeństwie, ale czym właściwie ono jest? Czy istnieje prosta definicja tego terminu? Nie istnieje. Pojęcie społeczeństwa jest jednym z najbardziej niejednoznacznych i złożonych pojęć socjologicznych, wymagających różnorakich definicji i interpretacji. Jest jednak punkt wspólny w każdym postrzeganiu konceptu społeczeństwa i jest nim człowiek oraz problematyczne rozróżnienie między grupą „własną” i „obcą”, między „nami” a „innymi”.

Od starożytności do czasów współczesnych zmieniał się sposób rozumienia, czym jest państwo. Przekształceniom podlegały również poglądy na temat pochodzenia i zadań państwa. Różnorodnie rozumiano zakres jego działania, relacje między instytucjami państwowymi a społeczeństwem oraz kształt instytucji zajmujących się gospodarką, sądownictwem, stosunkami z innymi państwami, obronnością, kulturą, edukacją itd.

Nauczysz się: wymieniać najważniejsze akty prawne regulujące prawa mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce; dyskutować na temat różnic między mniejszościami narodowymi i etnicznymi mieszkającymi w Polsce; definiować pojęcie tożsamości i określać co ją kształtuje; opisywać wartości płynące z różnorodności kulturowej ludności zamieszkującej Polskę.

Jak wynika z najczęściej przytaczanej definicji, państwo jest organizacją terytorialną i przymusową. Można by się jednak zastanowić, czy przymusowość instytucji państwa, realizowana zarówno jako przymus obywatelstwa, jak i przymus władzy państwowej, nie jest z punktu widzenia jednostki pozytywna. Państwo przez swoje instytucje spełnia nie tylko potrzebę przynależności, definiowaną już przez Arystotelesa, ale również potrzebę poczucia bezpieczeństwa.

Religie istniały w czasach prehistorycznych, starożytności, średniowieczu, czasach nowożytnych i istnieją dzisiaj. Przybierały i przybierają nie tylko formy duchowe, ale także rozmaite ramy organizacyjne. Te ostatnie są tematem tego e‑materiału.

Według Encyklopedii PWN, religia to termin pochodzący od łacińskiego słowa relegare, oznaczającego zdolność odczytywania tego, co jest związane z Bogiem. Jako etymologię pojęcia religii wskazuje się również łacińskie słowo religare, które oznacza związanie człowieka z Bogiem, a także reeligare, tłumaczone jako obierać sobie Boga za przedmiot czci.

Samorząd terytorialny tworzą z mocy prawa mieszkańcy wyodrębnionej jednostki administracyjnej, którzy bezpośrednio lub za pomocą wybranych przez siebie organów zarządzają sprawami społeczności oraz realizują inne zadania w zakresie administracji publicznej, przekazane przez ustawodawcę.