Zgodnie z Konstytucją RP naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. W art. 62 ustawa zasadnicza z kolei stwierdza, że obywatel polski ma prawo do udziału w referendum. Oznacza to, że choć demokracja w Polsce ma charakter przedstawicielski, to prawo przewiduje stosowanie instrumentów bezpośrednich rządów obywateli. Należą do nich referenda. Mogą mieć one charakter ogólnokrajowy – dotyczą wówczas „spraw o szczególnym znaczeniu dla państwa”. Mogą być również organizowane lokalnie – w jednostkach samorządu terytorialnego.