Zobacz także
25.08.2022
Konstytucjonalizm
współczesna koncepcja prawno-polityczna, zgodnie z którą dobre państwo powinno charakteryzować się: 1) rządami prawa; 2) podziałem władz; 3) istnieniem sądu konstytucyjnego, który ocenia zgodność działań władzy ustawodawczej i wykonawczej z konstytucją; 4) ograniczeniem prawa większości do podejmowania decyzji przez konstytucyjne zagwarantowanie praw mniejszości; 5) akceptacją międzynarodowych aktów prawnych definiujących prawa… Read More
Skopiowano
25.08.2022
Liberalizm
styl myślenia politycznego, który uznaje wolność jednostki za wartość podstawową i dąży do takiego ukształtowania zasad życia politycznego i gospodarczego, które by tę wolność w jak najmniejszym stopniu ograniczały. Liberałowie opowiadają się za prawem każdego człowieka do samodzielnego kształtowania swojego życia i dążenia do zdefiniowanego we własny sposób szczęścia. Uważają,… Read More
Skopiowano
25.08.2022
Niezawisłość sędziowska
konstytucyjna zasada państwa prawa, zgodnie z którą sędzia, rozpatrując konkretną sprawę, podlega jedynie władzy konstytucji i obowiązującym ustawom, powinien być natomiast wolny od wszelkich nacisków ze strony przedstawicieli władzy. Read More
Skopiowano
25.07.2022
Administracja publiczna
-tworzą ją wszystkie instytucje i urzędy, których zadaniem jest bezpośrednie, praktyczne zarządzanie różnymi dziedzinami życia społecznego. W Polsce administrację publiczną dzielimy na rządową i samorządową. Administracja rządowa ma dwa poziomy: centralny (rząd) i wojewódzki (wojewodowie). Administrację samorządową tworzą wzajemnie niezależne organy wykonawcze samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich (zob. e-administracja). Read More
Skopiowano
25.07.2022
Anarchia(anarchizm)
brak rządu. Anarchiści uważają, że ludzie są z natury dobrzy i mogą sami kierować swoimi sprawami, wszystkie decyzje podejmując jednomyśl- nie. Zdaniem anarchistów państwo jest złe i niepotrzebne, bo ogranicza wolność i stosuje przymus. W języku potocznym anarchia znaczy tyle, co bezład, chaos wynikają- cy z braku władzy. Read More
Skopiowano
25.07.2022
Apartheid (czytaj aparthait)
doktryna społeczno-polityczna stanowiąca podstawę systemu państwowego w Republice Południowej Afryki (1948–1994) oraz w Rodezji (1971–1980). Do jej podstawowych założeń należały segregacja rasowa (rozdzielenie) i dyskryminacja ludności innych ras niż biała oraz podkreślanie misji cywilizacyjnej białego człowieka. Read More
Skopiowano
25.07.2022
Autorytaryzm
ustrój polityczny, w którym władzę sprawuje grupa lub jednostka w oparciu o wojsko, policję lub inne służby. Obywatele zachowują pewną autonomięw sferze prywatnej, ale pozbawieni większości praw politycznych nie mogą wpływać na decyzje rządzących. Dla zwolenników autorytaryzmu najważniejsza jest silna władza, niezależna od opinii ogółu obywateli. Read More
Skopiowano
25.07.2022
Bezrobocie
sytuacja, gdy osoby czynne zawodowo (tzn. w wieku od 18 do 65 lat), które chcą pracować, nie mogą znaleźć żadnego zajęcia. Poziom bezrobocia w danym kraju (województwie, mieście) wyraża stopa bezrobocia, którą oblicza się, dzieląc liczbę bezrobotnych przez liczbę ludzi zawodowo czynnych (tzw. siła robocza). Niewielkie bezrobocie jest stałą cechą… Read More
Skopiowano
25.07.2022
Brexit
proces opuszczenia Unii Europejskiej przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, rozpoczęty przez referendum 26 czerwca 2016 roku (51,89 proc. głosujących „za”, przy frekwencji 72,2 proc.), a zakończony opuszczeniem struktur unijnych przez to państwo 31 stycznia 2020 r. Read More
Skopiowano
25.07.2022
Budżet
plan dochodów i wydatków. Roczny budżet państwa jest przygotowywany przez rząd, a uchwalany przez parlament. Z deficytem budżetowym mamy do czynienia, jeśli suma planowanych wydatków państwa jest wyższa od sumy jego dochodów. Nadwyżka budżetowa powstaje z kolei wtedy, gdy dochody państwa są wyższe od jego wydatków. Budżet gminy (powiatu, województwa)… Read More
Skopiowano
25.07.2022
Demokracja
(dosłownie: władza ludu z greckiego demos – lud, kratos – władza)– ustrój, w którym władzę – bezpośrednio lub przez wybranych przedstawicieli – sprawują wszyscy obywatele (z wyjątkiem osób pozbawionych praw publicznych), a decyzje podejmowane są zgodnie z wolą większości głosujących. Demokracja bezpośrednia, z którą mieliśmy do czynienia w starożytnych Atenach,… Read More
Skopiowano
25.07.2022
Skopiowano
25.07.2022
Kosmopolityzm
postawa zakładająca, że „ojczyzną człowieka jest cały świat”, a nie kraj, w którym akurat się urodził.***Zobacz w Encyklopedii PWN… Read More
Skopiowano