Jeszcze na początku XX wieku rozpoznanie i przestrzeganie praw człowieka leżało w kompetencji poszczególnych państw. Nie istniał żaden uniwersalny i prawnie wiążący katalog praw człowieka. Dopiero II wojna światowa skłoniła zwycięzców do podjęcia próby utworzenia międzynarodowego forum rozmów, aby wspólnymi siłami sprostać wyzwaniom powojennej rzeczywistości, ale przede wszystkim aby nie dopuścić do powtórzenia błędów historii w przyszłości. Owym forum dyskusyjnym stała się Organizacja Narodów Zjednoczonych.

Nie ma jednej ogólnie przyjętej definicji praw człowieka. Możemy uznać, że „prawa człowieka to powszechne normy moralne o charakterze podstawowym, przynależne każdej jednostce w jej kontaktach z państwem. Pojęcie praw człowieka opiera się na trzech tezach: po pierwsze, że każda władza jest ograniczona; po drugie, że każda jednostka posiada sferę autonomii, do której nie ma dostępu żadna władza; po trzecie, że każda jednostka może się domagać od państwa ochrony jej praw.

Wiemy już, że każdemu człowiekowi przysługują wolności i prawa.  Źródłem praw człowieka jest godność ludzka. Uznaje się ją za wartość przyrodzoną i niezbywalną, przypisaną do każdej jednostki ludzkiej. Prawa człowieka cechuje uniwersalny charakter.

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) została powołana do życia w czerwcu 1945 r. i stała się pierwszą instytucją o charakterze międzyrządowym, która za jeden z celów swej działalności uznała ochronę podstawowych praw i wolności. W konsekwencji, w ramach ONZ oraz jej wyspecjalizowanych organizacji, powstał uniwersalny system ochrony praw człowieka. Uniwersalizm ONZ przejawia się z jednej strony w członkostwie – obecnie należą do niej 193 państwa, a więc niemal wszystkie istniejące, z drugiej zaś w praktycznej działalności ONZ. Organizacja zajmuje się bowiem ochroną wszystkich generacji praw człowieka oraz wszelkich kategorii osób narażonych na naruszenia podstawowych praw i wolności. Uniwersalny system ochrony praw człowieka ONZ stanowi jedyny tego typu system (żaden inny nie ma cech systemu uniwersalnego). Uniwersalizm daje możliwość tworzenia norm politycznych, moralnych i prawnych oraz mechanizmów kontrolnych z zakresu praw człowieka, którym poddana jest cała społeczność międzynarodowa.