System komunistyczny najwcześniej zaczął się rozpadać w Polsce i na Węgrzech. Procesy jego dekompozycji w obu krajach przebiegały w sposób pokojowy i bardzo szybko wymknęły się spod kontroli tamtejszych władz. W obu państwach miały nieco inną dynamikę. W przeciwieństwie do Polski węgierscy komuniści z własnej woli nawiązali rozmowy z opozycją, ale nie zakończyły się one porozumieniem. Doprowadziły jednak do rozpadu partii komunistycznej i ogłoszenia wiosną 1990 r. całkowicie wolnych wyborów. Powstał wówczas pierwszy demokratyczny rząd z Józsefem Antallem jako premierem. Podjął on rozmowy z ZSRR i w 1991 r. porozumiał się w sprawie opuszczenia Węgier przez wojska sowieckie, podczas gdy w Polsce nastąpiło to dopiero we wrześniu 1993 r. Mimo że w Polsce wybory odbyły się rok wcześniej, nie były one w pełni demokratyczne. Na te przyszło poczekać do 1991 r.