zwyczaj w większym stopniu ujednolicony i usystematyzowany będący częścią kulturowej tradycji społeczności. Słów „zwyczaje” i „obyczaje” często używa się zamiennie, różnią się one jednak nieco znaczeniem.

działania obywateli, które otwarcie naruszają normy prawne po to, by zwrócić uwagę rządzących na niesprawiedliwość jakiegoś prawa i wymusić jego zmianę. Obywatelskie nieposłuszeństwo zakłada działanie bez użycia przemocy.

stosunek prawny łączący jednostkę z państwem. Każde państwo ustala swoje zasady nabywania obywatelstwa – obowiązują dwie podstawowe drogi uzyskiwania go: prawo ziemi (decyduje miejsce urodzenia) oraz prawo krwi (decyduje obywatelstwo rodziców). W Polsce stosuje się tę drugą zasadę, przy czym inne przypadki nabycia obywatelstwa określa ustawa. Obywatele danego państwa mają…

obywatelem Unii Europejskiej jest każda osoba, która ma obywatelstwo jednego z krajów członkowskich. Nie zastępuje ono obywatelstwa krajowego, tylko je uzupełnia. Obywatele UE mają prawo poruszania się i przebywania na terytorium Unii, głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych oraz do Parlamentu Europejskiego, a także prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej…

środek przysługujący stronie, jeśli rozstrzygnięcie decyzji jest dla niej niekorzystne lub krzywdzące, powoduje ponowne zbadanie sprawy (najczęściej przez organ nadrzędny).

wyrażane jawnie poglądy obywateli dotyczące istotnych problemów społecznych i politycznych. Najczęściej za głos opinii publicznej uznajemy stanowisko zajmowane przez większość obywateli. Jeśli znaczące grupy obywateli mają odmienne poglądy w tej samej sprawie, mówimy, że opinia publiczna jest podzielona. Opinia publiczna ma w państwie demokratycznym wyjątkowo duże znaczenie i politycy muszą…

ugrupowania polityczne, które dążą do przejęcia władzy w państwie. Najistotniejszą rolę odgrywa opozycja parlamentarna, która może bezpośrednio wpływać na decyzje podejmowane przez parlament, a także kontrolować oraz oceniać pracę rządu i popierającej go koalicji, próbując równocześnie przekonać obywateli o wyższości własnych kompetencji i programu. Niekiedy mówi się także o opozycji…

organy specjalnie powołane i odpowiednio zorganizowane w celu świadczenia pomocy prawnej. Pojęcie pomoc prawna w wąskim znaczeniu oznacza działalność w zakresie odpowiadającym uprawnieniom adwokata, radcy prawnego, notariusza, rzecznika patentowego, zaś w szerokim znaczeniu – działalność wyspecjalizowanych podmiotów, mającą na celu ochronę praw obywatelskich oraz interesów obywatelskich (zob. Rzecznik Praw Obywatelskich,…

 system współpracy państw członkowskich mający na celu zapewnienie międzynarodowego bezpieczeństwa przez pokojowe rozwiązywanie konfliktów. Powstała w 1994 r. w wyniku przekształcenia działającej od początku lat siedemdziesiątych Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

organizacja międzynarodowa zrzeszająca większość państw z całego świata (obecnie liczy 192 członków). Zo- stała utworzona w 1945 r. na konferencji w San Francisco. Jej zasadniczym celem jest organizowanie współpracy międzynarodowej we wszystkich istotnych dziedzinach: pokoju i bezpieczeństwa światowego, gospodarki, praw człowieka, kultury itp. Sześć głównych organów ONZ to: Zgromadzenie Ogólne,…