Polskie społeczeństwo wyszło z wojny straumatyzowane. W wyniku zmiany granic wielu ludzi zostało wyrwanych ze swoich dotychczasowych siedzib. Musieli emigrować, a potem niejednokrotnie migrować wewnątrz Polski w poszukaniu lepszego życia. Mieszkańcy powojennej Polski byli biedni, słabo wykształceni i pozbawieni części swojej elity, która albo została wymordowana, albo znalazła się na emigracji. Ponadto w porównaniu z innymi krajami europejskimi nasze państwo było bardzo zapóźnione gospodarczo. Uważa się, że zacofanie gospodarcze wynika ze struktury społecznej, w której elity nie są zainteresowane zmianami, gdyż podważyłyby one ich status. Historycy są zgodni, że na ziemiach polskich na przełomie XVII i XVIII w. nastąpiło załamanie gospodarki i nigdy tej straty już nie odrobiono.