Słowniczek
Udostępnij
Skopiowano
Federacja
związek państw, które wspólnie powołują rząd federalny i przekazują mu część swoich kompetencji. Władze poszczególnych krajów wchodzących w skład federacji zachowują jednak bardzo dużo uprawnień i w pełni autonomicznie zarządzają sprawami wewnętrznymi. Pań- stwa federacyjne to np.: Niemcy, Szwajcaria, Stany Zjednoczone, Kanada.
Udostępnij
Skopiowano
Fundamentalizm
ogólnie: postawa polegająca na sprzeciwie wobec naruszania świętości tradycji i wobec prób jej modernizacji, zwłaszcza w sferze religii.
Udostępnij
Skopiowano
Globalizacja
powstawanie gospodarki o zasięgu światowym, w której jest możliwy przepływ dóbr, usług kapitału, siły roboczej, a także informacji i technologii. Proces ten wzmacniany jest m.in. przez działalność organizacji i korporacji międzynarodowych oraz rozwój światowego systemu finansowego i walutowego.
Udostępnij
Skopiowano
Globalne ocieplenie
wzrost średniej temperatury atmosfery przy powierzchni ziemi i oceanów, obserwowany od połowy XX wieku (oraz przewidywane ocieplenie w przyszłości). Decydujący wpływ na ocieplenie wywarł człowiek, a nie czynniki naturalne – tak twierdzi ponad 80 naukowych stowarzyszeń, w tym narodowe akademie najbardziej rozwiniętych państw.
Udostępnij
Skopiowano
Gmina
podstawowa jednostka samorządu terytorialnego kraju, w której władzę sprawują przedstawiciele ogółu mieszkańców; również jednostka podziału terytorialnego. Organem stanowiącym jest rada gminy, a wykonawczym – wójt (w gminach wiejskich), burmistrz (w miastach) lub pre- zydent miasta (w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców). Gmina poza zadaniami własnymi wykonuje także zadania zlecone przez…
Udostępnij
Skopiowano
Godność osobista
pojęcie bliskie „honorowi”; trzeba na nią zapracować – budujemy ją, gdy postępujemy szlachetnie, a tracimy, jeśli zachowujemy się podle.
Udostępnij
Skopiowano
Godność osobowa
wynika z faktu bycia człowiekiem; jest niezbywalna, posiada ją małe dziecko i dorosły, uczciwy obywatel i przestępca.
Udostępnij
Skopiowano
Gospodarka centralnie sterowana
w tym systemie gospodarczym zasadniczą rolę odgrywają własność państwowa i centralne planowanie. Organy władzy centralnej, a nie samodzielni producenci, decydują o tym, kto, ile i jakich dóbr powinien wytwarzać, lekceważąc zwykle obiektywne prawa ekonomii, co prowadzi najczęściej do niedoborów rynkowych i ukrytego bezrobocia.
Udostępnij
Skopiowano
Gospodarka wolnorynkowa
podstawą tego systemu gospodarki są prawo własności i wolny rynek, na którym dokonuje się swobodna wymiana różnych dóbr i usług. Gospodarka wolnorynkowa pozwala wszystkim na podejmowanie inicjatywy ekonomicznej. Współcześnie nie traktuje się jednak rynku jako doskonałego mechanizmu regulującego działalność ekonomiczną i dlatego państwo – w mniejszym czy większym stopniu –…
Udostępnij
Skopiowano