1. Wiedza o podstawach życia społecznego
Udostępnij
Skopiowano
1.1 wyjaśnia, dlaczego człowieka rozumie się w tradycji jako „istotę społeczną” (animal sociale), charakteryzuje odgrywane przez niego role społeczne oraz znaczenie życia społecznego dla jego rozwoju i spełnienia
- Socjalizacja
- Grupy i role społeczne
- Socjalizacja i grupy społeczne
- Nie jesteś sam. Człowiek jako istota społeczna
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.2 wyjaśnia, w jaki sposób rozwijana w nowożytności koncepcja „umowy społecznej” różni się od tradycyjnego pojmowania naturalności więzi społecznych
- Co nas wiąże, czyli o umowie społecznej i preambułach
- Umowa społeczna
- Umowa społeczna a konstytucja
- Rola umowy społecznej
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.3 przedstawia klasyczne określenie dobra wspólnego (bonum commune) i charakteryzuje jego obecność we współczesnych doktrynach politycznych
- Dobro wspólne
- Jak mogę pomóc ubogim?
- Bonum commune: trzy uwagi o dobru wspólnym
- Normatywny charakter “bonum commune”
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.4 wyróżnia podstawowe sposoby realizacji społecznego bytu człowieka: rodzinę, naród, państwo i związki państw; przedstawia specyfikę każdego z nich i ich komplementarność;
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.5 wyjaśnia znaczenie wspólnoty samorządowej; zna treść i genezę zasady pomocniczości jako fundamentu współczesnych państw i formułuje płynące z niej wnioski dla codziennego funkcjonowania
- Czym się zajmuje gmina
- Na kogo głosuje się w wyborach samorządowych
- Wybory samorządowe
- Szkoła, przedszkole, żłobek. Edukacja w gminie
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.6 wyróżnia wspólnoty i grupy tworzące się na podstawie podobieństwa pochodzenia, kultury, sposobu życia, interesów i sytuacji ekonomicznej,
- Moja tożamość: rodzinna, lokalna, narodowa, europejska
- Subkultura i kontrkultura
- Charakterystyka grupy społecznej – podsumowanie
- Inny nie znaczy gorszy, inny nie znaczy wróg
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.7 wyjaśnia proces tworzenia się narodu oraz różnorodność kontekstów znaczeniowych tego pojęcia; wyjaśnia, na czym polega patriotyzm oraz czym różni się od szowinizmu i kosmopolityzmu
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.8 wyjaśnia znaczenie organizacji celowych (np. organizacje polityczne, związki zawodowe, stowarzyszenia) tworzonych przez ludzi dla realizacji ich wspólnych interesów i zadań
- Organizacje społeczne
- Gra w zmianę
- Formy uczestniczenia obywateli w życiu publicznym
- Wybrane przykłady realizacji wolności i praw człowieka w Polsce
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.9 wyjaśnia charakter wspólnot religijnych, ich odmienności związane z treścią wiary, kultem, nauczaniem moralnym i organizacją
- Kontrowersyjne pytanie tygodnika „Time”
- Co mają wspólnego biblijny Abraham, Dekalog Dialogu i lotnisko Heathrow?
- History of Ideas – Religion (język angielski)
- Tolerancja i religie
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.10 charakteryzuje państwo jako zorganizowane społeczeństwo (res publica) i wyjaśnia, jakie są podstawowe zadania państwa wobec jego obywateli oraz obowiązki obywateli względem ich państwa
- Panele obywatelskie. Przewodnik po demokracji, która działa. Publikacja w 6 językach
- Po co nam państwo?
- Prawa i obowiązki obywatelskie
- Państwo – definicja, geneza, funkcje
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.11 wymienia i charakteryzuje podstawowe atrybuty państwa oraz wyjaśnia, na czym polega racja stanu
- Państwo czy parapaństwo? Przypadek Naddniestrza
- Państwo – definicja, geneza, funkcje
- Państwo
- Racja stanu
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.12 wymienia i charakteryzuje podstawowe atrybuty jednostek samorządu terytorialnego jako wspólnot lokalnych
- Wspólnie działamy
- Samorząd terytorialny – dr hab. Dawid Sześciło, Uniwersytet Warszawski
- ROLA SAMORZĄDU W POLSCE. WIĘCEJ CZY MNIEJ SAMODZIELNOŚCI?
- 7 MINILEKCJI OBYWATELSKICH
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.13 objaśnia różne modele relacji kościołów i innych związków wyznaniowych z państwem, ze szczególnym uwzględnieniem tradycji i współczesności Rzeczypospolitej
- Modele polityki wyznaniowej w Polsce i na świecie
- Co mają wspólnego biblijny Abraham, Dekalog Dialogu i lotnisko Heathrow?
- Kościoły i związki wyznaniowe w Polsce
- Modele relacji państwo – kościoły i związki wyznaniowe
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.14 przedstawia zarówno klasyczną typologię ustrojów politycznych ze względu na stosunek do dobra wspólnego i na sposób rządu (monarchia, arystokracja, demokracja oraz tyrania, oligarchia i ochlokracja), jak i współczesne przeciwstawienie demokracji i totalitaryzmu
- Współczesny totalitaryzm jako skrajne przeciwieństwo demokracji – na przykładzie Korei Północnej
- Totalitaryzm, kolektyw idealny
- The rise of modern populism
- Democracy – a short introduction (język angielski)
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.15 wyjaśnia, na czym polega demokracja – zarówno w wersji klasycznej (jako sposób wyznaczania rządzących), jak i w wersji liberalnej (jako polityczny wyraz „suwerenności ludu”
- Jak powstaje nowy rząd po wyborach
- Demokracja. Czego potrzebujemy, aby była skuteczna?
- Czy jesteśmy racjonalnymi wyborcami?
- Czy większość powinna decydować?
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.16 rozumie istotę prawa, wyjaśnia, czym jest prawo stanowione (lex) i jego związek z uprawnieniami (ius) obecnymi w niepisanych standardach, niezależnych od władzy prawodawczej; wie, na czym polega różnica między pozytywistyczną a prawnonaturalną koncepcją prawa
- System prawny w Polsce
- Do czego jest państwo prawa?
- Historia idei praw człowieka. Prawo naturalne a prawo stanowione
- Prawo a moralność
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.17. rozpoznaje sprawy regulowane przez prawo cywilne, rodzinne, administracyjne i karne
- Gałęzie i dziedziny prawa – prezentacja
- Rodzaje praw regulowanych przez prawo cywilne i rodzinne
- Zasady prawa
- Prawo administracyjne
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.18 wyjaśnia podstawy i treść praw człowieka oraz ich związek z dziedzictwem cywilizacji zachodniej (inspiracje płynące z chrześcijaństwa oraz z nauki o prawie naturalnym sięgającej czasów grecko-rzymskich)
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.19 przedstawia zasady ogólne i katalog praw człowieka wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., sądowe środki ochrony praw i wolności w Rzeczypospolitej Polskiej oraz sposób działania Rzecznika Praw Obywatelskich
- Dlaczego warto znać Konstytucję? – Stanisław Zakroczymski, Uniwersytet Warszawski
- Wszystkim razem i każdemu z osobna. Co Mnie/Tobie/Nam daje konstytucja?
- Podręcznik „Jak uczyć ciekawie o Konstytucji i prawie? Tydzień Konstytucyjny dla Nauczycieli i Nauczycielek”
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.20 charakteryzuje sprawiedliwość jako moralny fundament ładu społecznego, wyróżnia sprawiedliwość społeczną, rozdzielczą i wymienną
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.21 rozumie znaczenie roztropności, społecznej komunikacji, sporu, dialogu, kompromisu, solidarności i pokoju społecznego
- Teorie konfliktów społecznych
- Sztuka dialogu, czyli jak rozwiązywać konflikty w grupie
- A force more powerful (język angielski)
Więcej
Zobacz wszystkie materiały
1.22 przedstawia powody tworzenia się związków międzypaństwowych i charakteryzuje unie państw na przykładzie nowożytnych dziejów Europy, odróżnia je od naturalnego pokrewieństwa narodów należących do określonych wspólnot kulturowych (np. narody Europy łacińskiej).
- Organizacja międzynarodowa
- Euro decyzje – scenariusze zajęć
- Formy współpracy międzynarodowej w Europie
- Międzynarodowe systemy współpracy i bezpieczeństwa. Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego (NATO)
Więcej
Zobacz wszystkie materiały